Aktualności
Zmarł Kardynał Adam Kozłowiecki
W wieku 96 lat zmarł w Lusace w Zambii kardynał Adam Kozłowiecki
Kard. Kozłowiecki był człowiekiem nieprzeciętnej miary, wiernym uczniem Jezusa Chrystusa, prostym zakonnikiem, gorliwym misjonarzem i pasterzem - powiedział kard. Stanisław Dziwisz 12 października wieczorem w homilii podczas Mszy św. w intencji zmarłego 28 września misjonarza. W krakowskiej bazylice ojców jezuitów obecni byli także kardynałowie Franciszek Macharski i Stanisław Nagy.
Adam Kozłowiecki urodził się l kwietnia 1911 roku w Hucie Komorowskiej koło Kolbuszowej. Po zakończeniu nauki w jezuickich gimnazjach i uzyskaniu świadectwa dojrzałości w 1929 roku wstąpił do Towarzystwa Jezusowego. Studiował filozofię w Krakowie, potem teologię w Chyrowie, gdzie pracował z młodzieżą. Święcenia kapłańskie przyjął dnia 24 czerwca 1937 roku w Lublinie z rąk bp. Karola Niemiry. Ostatnie stadium formacji, czyli studium duchowości i prawa zakonnego, tzw. trzecią probację, odbył w roku akademickim 1938/39 we Lwowie.
Wojna zastała go w Chyrowie, który opuścił 9 września 1939 roku. 26 października dotarł do Krakowa, gdzie został mianowany ministrem, czyli odpowiedzialnym za sprawy gospodarcze, kolegium jezuitów. Już 10 listopada został jednak aresztowany przez hitlerowców i był więziony na Montelupich, potem w Wiśniczu, od 20 czerwca 1940 roku w Oświęcimiu, a od 11 grudnia w Dachau. Wspomnienia z tego okresu spisał po wojnie na polecenie przełożonych; wydane zostały w 1967 roku z poważnymi skreśleniami cenzury państwowej pt. „Ucisk i strapienie. Pamiętnik więźnia 1939-
W Pullach, gdzie przebywał po uwolnieniu go z obozu 29 kwietnia 1945 roku, otrzymał propozycję wyjazdu na misje do Rodezji Północnej, obecnej Zambii. 15 lipca 1945 roku złożył ostatnie śluby zakonne, a 29 stycznia 1946 roku wyjechał do Afryki. Sytuacja polskiej misji w Rodezji była opłakana - wskutek zerwanych kontaktów z krajem i śmierci kilku misjonarzy brakowało personelu misyjnego. Odnawiał więc zerwane więzi stacji misyjnych z pobliskimi wioskami, zakładał w nich szkoły, budował wiejskie kaplice i domy dla nauczycieli. Od 1948 roku pełnił obowiązki przełożonego, czyli superiora ważnej stacji misyjnej w Kasisi w pobliżu Lusaki, która obejmowała swoim zasięgiem ponad 300 wiosek. Kierował tam budową miejscowego kościoła.
Misja rodezyjska była poważnym wkładem Kościoła polskiego w misje zagraniczne. Gdy więc Stolica Apostolska zdecydowała ostatecznie o podniesieniu prefektury apostolskiej Lusaka do rangi wikariatu apostolskiego, na urząd wikariusza apostolskiego powołano 15 lipca 1950 roku ks. Adama Kozłowieckiego. Za jego rządów wiele budowano, zarówno w miastach jak i w buszu, sprowadzano różne zgromadzenia zakonne męskie i żeńskie, zakładano szkoły i szpitale. Dzięki staraniom ks. Kozłowieckiego do szeregów misjonarzy włączyli się Czesi, Słowacy, Chorwaci oraz Amerykanie polskiego pochodzenia. Udało mu się też otworzyć w 1952 roku niższe seminarium duchowne w Mimie, które w 1963 roku przekazał w ręce Amerykanów. Pierwszy kapłan wychowany w tym seminarium otrzymał święcenia kapłańskie dopiero w 1968 roku, ale seminarium wychowało całe zastępy katolickiej młodzieży. W 1973 roku seminarium w Mimie przekształcono ostatecznie w krajowe wyższe seminarium duchowne.
W 1955 roku ks. Adam Kozłowiecki został pierwszym biskupem Lusaki. Sakrę biskupią przyjął 11 września tegoż roku. Był gorącym zwolennikiem równouprawnienia ras. Już w 1956 roku wiele rozgłosu nabrała jego decyzja przyjęcia dziewczyny hinduskiej do szkoły przeznaczonej dla białych, a prowadzonej przez siostry dominikanki. W 1958 roku zredagował w imieniu episkopatu Północnej Rodezji list pasterski, w którym stanął zdecydowanie w obronie równości rasowej i sprawiedliwości społecznej, opublikowany później w zbiorze dokumentów Kongregacji Rozkrzewiania Wiary (obecnie Ewangelizacji Narodów). Brał też czynny udział w redagowaniu przyjętego z entuzjazmem Memorandum Episkopatu Federacji Rodezji i Nyasalandu z 31 października 1959 roku, broniącego praw Afrykanów w wyborze ustroju państwowego i udziału w rządach.
Gdy papież Jan XXIII w 1959 roku ustanowił w Północnej Rodezji niezależną prowincję kościelną, z siedzibą w Lusace, obejmującej siedem diecezji sufraganalnych, bp Adam Kozłowiecki został 12 lipca 1959 roku podniesiony do godności arcybiskupa metropolity Lusaki. Sprowadził do Zambii kilka dalszych zgromadzeń zakonnych, męskich i żeńskich. Sam powołał do życia afrykańskie zgromadzenie zakonne na prawach diecezjalnych.
W tym czasie abp Kozłowiecki brał aktywny udział w Soborze Watykańskim II, gdzie zabierał głos w sprawach misyjnego zaangażowania Kościoła. Odegrał też dużą rolę w okresie uzyskiwania przez Zambię pełnej suwerenności, co dokonało się 24 października 1964 roku.
Od tej chwili corocznie składał swoją rezygnację ze stanowiska arcybiskupa metropolity. Chciał, aby na tym stanowisku zastąpił go rodowity Zambijczyk, co nastąpiło w 1969 roku. Od chwili rezygnacji z urzędu, kierowany był na placówki misyjne jako duszpasterz w Chingombe (1970-1973 i 1976-1989), Mumbwie (1973-1974), Chikuni (1975-1976), Lusace (1989-1990), Mulungushi (1990-2002). Ostatnio pracował w Mpunde.
W uznaniu za wieloletnią pracę misyjną Jan Paweł II kreował go w 1985 roku kardynałem. W 1997 roku z okazji 60-lecia swego kapłaństwa przybył do kraju ojczystego i uczestniczył we Mszy św. koncelebrowanej z Janem Pawłem II w Legnicy i innych miastach.
Odznaczony został wieloma orderami zambijskimi, był żywym symbolem przemian dokonanych na czarnym kontynencie. Przez wiele lat był również członkiem Kongregacji Ewangelizacji Narodów, a w samej Zambii kierował Papieskimi Dziełami Misyjnymi.
Dnia 25 lipca br. kard. Kozłowiecki odebrał w Mpunde doktorat honoris causa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego i Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski. Doktorat honorowy z nauk teologicznych przyznano mu za „wieloletnią pracę misyjną na kontynencie afrykańskim”. Laudacja głosiła, że laureat jest niestrudzonym świadkiem Chrystusowej prawdy, człowiekiem, który „wydatnie przyczynił się do niepodległości Zambii i poszanowania praw człowieka w tym kraju”, a mimo sędziwego wieku charakteryzuje go „promieniująca na wszystkich radość”.
